नुकताच बारावीचा निकाल लागला असून नेहमीप्रमाणे यंदाही मुलींनी बाजी मारली आहे. अशा बारावी उत्तीर्ण झालेल्या मुलींसाठी एअर होस्टेस (Air Hostess Career) हा उत्तम पर्याय ठरु शकतो. या क्षेत्रामध्ये ग्लॅमरसह चांगला पगार देखील मिळतो. तसेच कामाच्या निमित्ताने बाहेर फिरायला मिळते, नव-नवे देश पहायला मिळतात.
तसे पाहिले तर एअर होस्टेसच्या कामाचे कितीतरी तरुणींना आकर्षण असते. त्यातच सध्या एव्हिएशन इंडस्ट्री मोठ्या प्रमाणात वाढत असल्याने एअर होस्टेसच्या नोकऱ्यांची संख्याही वाढली आहे. म्हणूनच आज आम्ही आपल्याला एअर होस्टेस (Air Hostess Career) होण्यासाठी काय करावे लागते, त्यांचे काम काय असते, आणि त्यांना पगार किती मिळतो याबाबत माहिती देणार आहोत.
महत्वाचे म्हणजे एअर होस्टेस होण्यासाठी सर्टिफाइड कोर्स, डिप्लोमा कोर्स आणि डिग्री कोर्स अशा तीन अभ्यासक्रमांच्या प्रकारांची मदत घेता येते. यामध्ये मूलभूत व्यवस्थापन कौशल्ये, आपत्ती व्यवस्थापन, आदरातिथ्याच्या पद्धती, नेव्हिगेशन संबंधित कौशल्ये, विमानाचे मूलभूत सामान्य ज्ञान आणि केटरिंग सर्व्हिस अशा विविध गोष्टींचा समावेश होतो. (Air Hostess Career)
खालील अभ्यासक्रमाव्दारे एअर होस्टेस होऊ शकता
1. सर्टिफिकेट कोर्स –
बारावी उत्तीर्ण झालेले विद्यार्थी यामध्ये सहभागी होऊ शकतात. यामध्ये पोस्ट ग्रॅज्युएट सर्टिफिकेट कोर्सचा देखील समावेश केला जातो. अभ्यासक्रमाचा कालावधी आणि त्यातील कन्टेंट त्या-त्या संस्थेनुसार ठरत असते. सामान्य सर्टिफिकेट कोर्सचा कालावधी 6 महिन्यांपासून ते एका वर्षांपर्यंत असतो. काही फास्ट सर्टिफिकेट कोर्स 3 महिन्यात संपतात. यामध्ये Air Hostess training, Cabin Crew/Flight Attendant, Flight Purser, Aviation Management and Hospitality असे काही कोर्स पूर्ण करुन एअर होस्टेसची नोकरी मिळवता येते.
2. डिप्लोमा कोर्स –
बारावीचे शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर एअर होस्टेस डिप्लोमा कोर्स करता येतो. पदवीचे शिक्षण घेतल्यानंतर इच्छुक उमेदवार पीजी डिप्लोमा कोर्स करु शकतात. प्रत्येक शैक्षणिक संस्था त्यांच्यानुसार डिप्लोमा कोर्सबाबत निर्णय घेत असतात. संस्थेनुसार डिप्लोमा कोर्सच्या कालावधीमध्ये बदल होत असतात. सामान्य: डिप्लोमा कोर्स 6 ते 12 महिन्यांमध्ये संपतो. Diploma in Air Hostess training, Diploma in Cabin Crew/Flight Attendant training, Diploma in Aviation and Hospitality Management यांसारखे कोर्स करत एअरलाइन्स क्षेत्रामध्ये नोकरी करु शकता.
3. डिग्री कोर्स –
एअरलाइन्स क्षेत्रामध्ये करिअर करायची इच्छा असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी डिग्री कोर्स खूप महत्त्वपूर्ण समजला जातो. याचा कालावधी 3 वर्षांचा असचो. काही संस्थांमध्ये 2 वर्षांचे विशेष डिग्री कोर्स देखील असतात. हे कोर्स उत्तम एअर होस्टेस होण्यासाठी मदत करतात. मुलाखती दरम्यान डिग्री कोर्स पूर्ण केलेल्या उमेदवाराला अधिक प्राधान्य दिले जाते. B.Sc. in Air Hostess training, B.Sc. Aviation, Bachelor of Hospitality and Travel Management असे काही कोर्स पूर्ण करुन एअर होस्टेस बनता येते.
कोण बनू शकते एअर होस्टेस?
एअर होस्टेस बनण्यासाठी कमीत कमी बारावीपर्यंत शिक्षण किंवा एव्हिएशनमध्ये पदवीचे शिक्षण गरजेचे आहे. एअर होस्टेस होण्यासाठी फिजिकल स्टँडर्डही निर्धारित केलेले असते. साधारणतः उमेदवाराची उंची कमीत कमी 5 फूट 2 इंच, शारीरिकदृष्ट्या सक्षम, दृष्टीमध्ये दोष नसावा, उमेदवाराचं वय 17 ते 26 वर्षे आणि भरती होताना अविवाहित असणे गरजेचे असते.
विमान कंपन्यांकडून एअर होस्टेस पदासाठी जाहिरात दिली जाते. लेखी परीक्षा, ग्रुप डिस्कशन आणि मुलाखतीनंतर उमेदवारांची निवड होते. निवड झालेल्या एअर होस्टेसना सुरुवातीला या पदासाठी 4 ते 5 लाख रुपये वार्षिक वेतन मिळते, तर अनुभव वाढल्यानंतर पगार वाढून 13 ते 15 लाखांपर्यंत पोहोचू शकतो.
एअर होस्टेसच्या कामाबद्दल थोडक्यात
एअर होस्टेसच्या कामांमध्ये बऱ्याच गोष्टींचा समावेश असतो. यामध्ये विमानातील प्रवाशांचे स्वागत करणे, त्यांना त्यांच्या सीटपर्यंत नेणे, फ्लाईट सुरू असताना त्यांच्या शंकांचे निराकरण करणे, प्रवाशांना फूड-बेव्हरेजेस देणे, फ्लाईट रिपोर्ट तयार करणे, गरज भासल्यास प्रवाशांना वैद्यकीय मदत पुरवणे आणि प्रवाशांना सेफ्टी प्रोसीजरबद्दल सूचना देणे अशी विविध कामे एअर होस्टेसला करावी लागतात.
